Loydu.com'a Hoşgeldiniz

Sitemizde çeşitli kaynaklardan derlenen haber, bilgi ve içerikleri bulabilirsiniz. Şikayet ve telif bildirimleriniz için lütfen tıklayın.

Galilei Galileo (1564-1642)

Galilei Galileo (1564-1642)

Çağdaş bilimin oluşumunda birincil atılımlar astronomide kendini gösterdi, fakat daha ayrıntılı ihtilal 17. yüzyılda gerçekleşti. Temeli Galileo'nun enerjik konusundaki çalışmalarıyl...

Çağdaş bilimin oluşumunda birincil atılımlar astronomide kendini gösterdi, fakat daha ayrıntılı ihtilal 17. yüzyılda gerçekleşti. Temeli Galileo'nun enerjik konusundaki çalışmalarıyla atılan bu devir, Newton mekaniğiyle yetkinliğe ulaştı.

Fiziğin "babası" diye anılan Galileo, bununla beraber, güneş-merkezli sistem için sürdürdüğü çaba ile fikir özgürlüğüne öncülük etmiştir. Onun düşüncemize aka bir katkısı da, deney sonuçları ile matematiği birleştirmesi, öylece bilimsel yöntemi bugünkü anlamda işlemiş olmasıdır. Şu sözleri ilginçtir,
Felsefe (bilim aramak istiyor) gözlerimiz önünde aleni duran "kâinat" dediğimiz o görkemli kitapta yazılıdır. Ama yazıldığı dili ve alfabesini öğrenmedikçe bu kitabı okuyamayız. Kitabın yazıldığı dil, matematiğin dilidir, harfleri üçgen, daire ve öteki geometrik şekillerdir. Bu dil ve harfler olmaksızın, kitabın bir tek sözcüğünü anlamaya olasılık yoktur.

Rönesans'ın büyük sanatçısı Michelangelo'nun öldüğü yıl dünyaya gelen, Newton'un doğduğu yıl dünyadan ayrılan Galileo, Francis Bacon, Descartes, Kepler ve Shakespeare gibi ünlülerle çağdaştı. Temelde Ortaçağ bağnazlığına bir "ayaklanma" diye niteleyebileceğimiz Rönesans'ın n,yet döneminde yaşamış Galileo, yeni arayış ve atılımlarıyla kendisini önceleyen Leonardo da Vinci ve Copernicus türünden evrensel bir yetenek, yeniçağın unutulmaz bir mimarıdır.

İtalya'nın eğik kulesi ile ünlü Pisa kentinde dünyaya gelen Galileo Galilei öğrenimine bir manastırda başladı. Babası kentin soylularındandı, oysa geliri sosyal konumuna koşut değildi, aile geçimini üstü-örtük biçimde müzik ve matematik çalışmalarıyla sağlıyordu.

Galileo'nun üstün yetenekleri daha ufak yaşında belirginlik kazanmıştı. Sanata aka bir yatkınlığı vardı, ut ve org çalmanın yanı sıra hoş resim çalışmalarıyla da dikkati çekiyordu. Keza oyuncak tarzında vasıta yapımında üstün el becerisine sahipti. O dönemde Pisa, kendi ölçüsünde bir sanat ve öğrenim merkeziydi.

Galileo bütün yeteneklerine gelişme olanağı veren canlı bir ortamda büyüdü. Babasının yönlendirmesiyle üniversite öğrenimine tıp fakültesinde başladı, fakat hekimlik onu çekmiyordu. Fiziğe, giderken Archimedes'in çalışmalarına özel bir ilgisi vardı. Bir tesadüf olarak geometri üstüne dinlediği bir konferans önüne yeni, kendisini büyüleyen bir dünya açar, tıp derslerim bir yandan iterek önce kapı aralıklarından, daha sonra belirli öğrencisi olarak matematik derslerini izlemeye koyulur.

Ne var ama, bir zaman daha sonra ailesinin geçimini sağlama sıkıntısı nedeniyle üniversiteden ayrılmak zorunda kalır, geçimini özel dersler vererek kazanmaya başlar. Fazla geçmeden kimi buluş ve çalışmalarıyla adını duyuran Galileo, öğrenimini yarıda kestiği üniversitesine matematik okutmam olarak çağrılır.
Galileo başına buyruk bir kişidir. Iş yaşamının daha başında bir yanlamasına bilimsel çalışmalarıyla ün kazanırken, öte yandan Aristoteles geleneğine açtığı "savaş" nedeniyle fazla geçmeden dışlanan biri olur. Üniversiteler bilimde Aristoteles düşüncesinin birer kalesiydi. Galileo'nun pervasız eleştirileri, açık sözlülüğü, diğer taraftan çevresini küçümseyici tutumu zahmetsizce bağışlanamazdı. Pisa'da tutunması güçleşince patronu Dük'ün aracılığıyla Padua Üniversitesine matematik profesörü olarak geçmeyi başarır.

Galileo'nun esas ve en eşsiz çalışması fizikte "enerjik" diye bilinen nesnelerin devinimlerine ilişkin etkinliğidir. Bu çalışmanın bir sonucu eylemsizlik ilkesi, öteki bir sonucu bağımsızlık düşme yasasıdır. "Durağan" demlen dengesel ilişkiler Archimedes'in buluşlarıyla açıklık kazanmıştı. Oysa devinme konusu Galileo'ya gelinceyedek hatalı anlaşılmıştı.

Örneğin, devinme içinde olan bir nesnenin kendi haline bırakıldığında duracağı, devinimini ancak bir dış gücün itmesi ya da çekmesiyle sürdürebileceği sanılıyordu. Galileo ise bu sanıya zıt düşen bir fikir oluşturmuştu, devinen bir nesne, dış etkenlerden serbest kaldığında, devinimini monoton bir çabuk sürdürür. Buna kadar, dış etkenler devinimin yok, devinimin değişmesinin nedenidir. "İvme" denen bu değiştirme devinimin hızında ya da yönünde olabilir.


Kimdir Kategorisinden Haberler